Autonomiczny Układ Nerwowy – Terapia
Przywracanie równowagi w funkcjonowaniu Autonomicznego Układu Nerwowego
Współczulny układ nerwowy mobilizuje ciało do aktywności, odpowiedzialny jest za:
- wywoływanie reakcji typu „uciekaj albo walcz”,
- odpowiada za adaptację podczas wysiłku lub stanu zagrożenia,
- przepływ krwi zostaje przekierowany do serca i mięśni szkieletowych,
- oskrzela i oskrzeliki rozszerzają się,
- wątroba uwalnia glukozę.
Przywspółczulny układ nerwowy odpowiada za stan odprężenia i relaksacji oraz oszczędzanie energii. Gdy przejmuje on działanie w ciele obserwujemy:
- spadek ciśnienia krwi, spowolnienie akcji serca i oddechu,
- wzrost aktywności układu żołądkowo-jelitowego,
- zwężenie źrenic, przystosowanie soczewek do widzenia z bliska.
Ze względu na fakt, iż współczulny układ nerwowy zlokalizowany jest blisko kręgosłupa, a część przywspółczulna w mózgu, krzyżowej części rdzenia kręgowego oraz w narządach wewnętrznych, nadmierne pobudzenie każdej z tych części będzie miało bezpośredni wpływ na powiązane struktury.
Niezwykłe z terapeutycznego punktu widzenia są interakcje pomiędzy obydwoma częściami układu autonomicznego.
Zachowanie równowagi w działaniu tych dwóch części autonomicznego układu nerwowego jest sprawą niezwykle istotną dla zachowania zdrowia. Jednak w dzisiejszych czasach, kiedy bardzo wielu z nas żyje w pośpiechu, przewlekłym stresie i pod wpływem silnych i nie zawsze pozytywnych emocji, współczulny układ nerwowy jest w stanie ciągłego pobudzenia. Reakcja „uciekaj albo walcz” wciąż jest aktywna w organizmie pomimo braku realnego zagrożenia.
Zdarzają się jednak pacjenci, u których możemy zaobserwować przewagę w działaniu przywspółczulnej części. Występuje u nich obniżenie nastroju, depresja, spadek energii życiowej oraz wiele innych dolegliwości i schorzeń.
Diagnostyka zaburzeń równowagi Autonomicznego Układu Nerwowego
HRV – HEART RATE VARIABILITY – ZMIENNOŚĆ RYTMU ZATOKOWEGO SERCA
Zmienność zatokowego rytmu serca – to generowany przez węzeł zatokowy rytm, który jest najbardziej fundamentalnym i fizjologicznym ośrodkiem bodźcotwórczym. Zmienność rytmu zatokowego określa aktywność autonomicznego układu nerwowego oraz jego wpływ na mięsień sercowy. Dzięki zbadaniu odległości pomiędzy kolejnymi uderzeniami serca możemy określić szybkość i jakość reakcji serca na zmiany fizjologiczne w organizmie. Wpływ na pracę serca mają między innymi takie czynniki jak:
- oddech,
- zmiany temperatury ciała,
- aktywność fizyczna,
- stan emocjonalny,
- dobrze lub źle przespana noc,
- ogólny stan zdrowia,
- poziom hormonów.
Analiza HRV pozwala określić czy w organizmie pacjenta jest zachowana równowaga w układzie autonomicznym pomiędzy układem współczulnym oraz przywspółczulnym. Harmonia pomiędzy tymi dwoma układami jest niezbędna do utrzymania homeostazy oraz modulacji pracy serca w zależności od zmieniających się w organizmie warunków. Wynik HRV będzie wyznacznikiem stanu zdrowia pacjenta.
W dotychczas w przeprowadzonych badaniach wykazano korelacje pomiędzy zmniejszeniem HRV, a negatywnym rokowaniem, np. w chorobach sercowo-naczyniowych. Najnowsze badania pokazują, że poprzez pracę na układzie autonomicznym oraz na HRV, możemy bardzo pozytywnie wpływać na czynniki samoregulujące organizm, a zatem na poprawę zdrowia pacjenta.
Niezależnie od rodzaju choroby, podjętego leczenia czy stanu zdrowia pacjenta możemy w sposób bezinwazyjny wprowadzić ten rodzaj pracy, jako element uzupełniający dotychczasowe leczenie pacjenta. Jak zawsze wszystko zależy od momentu, w którym pacjent zgłosi się na terapię. Im wcześniejsze stadium choroby, tym większa szansa na skuteczność terapii. Praca na HRV oraz układzie autonomicznym jest to pewien proces i nie należy spodziewać się bardzo dynamicznych zmian. W zaawansowanych chorobach układowych pacjenci często nie mają już czasu na długie leczenie, ze względu na powagę ich stanu, dlatego nie ma tutaj mowy o skutecznym leczeniu. Jednak we wszystkich chorobach przewlekłych oraz poważnych chorobach układowych, przy odpowiednio szybkiej reakcji, możemy zyskać naprawdę dużo.
Wpływ na HRV to również świetna profilaktyka, pracując z HRV możemy cały czas podnosić możliwości naszego organizmu do samoregulacji, dzięki czemu będziemy mniej narażeni na wszelkiego rodzaju schorzenia. Badanie HRV powinno być również traktowane przez pacjentów, jak badanie rutynowe zaraz obok morfologii, ponieważ pomaga nam określić stan zdrowia pacjenta.
Jeśli wyniki HRV są złe, to możemy mieć pewność, że w organizmie pacjenta już zaczął się jakiś proces chorobowy, bądź zacznie się w niedalekiej przyszłości, nawet, jeśli inne wyniki badań są w normie. Wielokrotnie bywa tak, że pacjent nie ma zdiagnozowanej żadnej jednostki chorobowej, ale zdrowy również już nie jest. Niestety wszystko ma swoją cenę.
Proces terapeutyczny poprawiający wyniki zmienności zatokowego rytmu serca w dużej mierze jest uzależniony od zaangażowania pacjenta. Im gorszy wynik badania HRV tym więcej zmian pacjent powinien wprowadzić w swoim trybie życia. Dlatego pacjent podejmując się współpracy musi być gotowy zostawić za sobą wszystko, co doprowadziło go do danego stanu.
To podejście sprawdza się we wszystkich możliwych jednostkach chorobowych, także przy chorobach autoimmunologicznych, jak i zaburzeniach związanych ze stresem czy zaburzeniami emocjonalnymi. Zwiększenie HRV wiąże się z poprawą stanu psychicznego, lepszą regulacją układu immunologicznego, wprowadzeniem równowagi hormonalnej, poprawą, jakości snu oraz procesów przeciwzapalnych organizmu. Ilość pozytywnych reakcji można wymieniać w nieskończoność, ponieważ wprowadzenie harmonii w układzie autonomicznym sprawia, że nasz organizm pracuje prawidłowo, a Ty czujesz się po prostu dobrze i psychicznie i fizycznie.
Terapia Autonomicznego Układu Nerwowego – na czym polega?
Protokół postępowania jest bardzo prosty, najpierw pacjent musi zgłosić się na pierwszą wizytę, po przeprowadzeniu obszernego wywiadu zostanie wykonane badanie HRV. Następnie na podstawie wyników badania pacjent otrzymuje indywidualnie przygotowane zalecenia, według których powinien postępować. W zależności od potrzeb wprowadzamy terapię układu autonomicznego, żeby wspomóc wprowadzanie w nim harmonii oraz opracować lokalnie zaburzenia strukturalne czy funkcjonalne, które już ma pacjent.
Działania terapeutyczne na Autonomiczny Układ Nerwowy sprowadzają się do zastosowania technik osteopatycznych mających na celu obniżenie reaktywności współczulnego układu nerwowego i pobudzaniu funkcji układu przywspółczulnego. Są to techniki manualne ukierunkowane na działania w obrębie kręgosłupa, przepony, narządów wewnętrznych, połączenia czaszkowo-kręgowego oraz działania polegające na stymulacji nerwu błędnego na różne sposoby. Stosuje się też techniki pracy na współczulnym układzie nerwowym, głównie poprzez pracę na zwojach nerwowych.
Techniki osteopatyczne możemy uzupełnić metodami pracy na emocjach oraz Ice therapy, która stawia organizm w stan kontrolowanego, krótkotrwałego stresu i pomaga wypracować odruchowe, poprawne, naturalne reakcje na stres zaistniały w każdej sytuacji. Łączenie różnych metod i technik daje najlepsze efekty. W terapii dążymy także do regulacji cyklu dobowego i przywrócenia zdrowego snu, zoptymalizowania diety, dostarczenia wszystkich niezbędnych substancji odżywczych, minerałów i witamin, przywrócenia zdrowego myślenia i poprawy nastroju.
Pacjentom ze znacznymi zaburzeniami równowagi Autonomicznego Układu Nerwowego zalecamy przezskórną elektrostymulację nerwu błędnego za pomocą urządzenia, w które pacjent może zaopatrzyć się w naszej placówce. Parametry zabiegu ustala, ustawia i modyfikuje terapeuta.
Jest to najbardziej fundamentalne podejście do zdrowia pacjenta. Obecna medycyna mocno skupia się na konkretnych narządach oraz ich chorobach, a mniej na ogólnym zdrowiu pacjenta, dlatego warto spróbować też oprócz leczenia choroby, postarać się o lepsze ogólnie pojęte zdrowie – zdrowy organizm nie choruje.