Choroba Perthesa

Choroba Perthesa (Legga Calego Perthesa) jest idiopatyczną młodzieńczą, niedokrwienną martwicą głowy kości udowej. Choroba prowadzi do czasowego obumarcia głowy kości udowej. Mimo, że od pierwszych publikacji o chorobie minął już wiek, w dalszym ciągu nie umiemy zapobiegać chorobie. Możemy jedynie minimalizować jej negatywne skutki w czasie jej 2-4 letniego trwania. Choroba ostatecznie kończy się wyzdrowieniem, ale bardzo często daje początki przedwczesnej chorobie zwyrodnieniowej. Choroba Perthesa występuje 4-5 razy częściej u chłopców, głównie w okresie przedszkolnym i wczesno szkolnym. Objawy zazwyczaj  pojawiają się między 5 a 8 rokiem życia. Najczęściej dotyczą jednego biodra, ale zdarzają się przypadki choroby występującej obustronnie.

Przyczyny choroby Perthesa

Przyczyny choroby nie są do końca poznane. Istnieje wiele teorii na temat jej powstawania, min.:
1.niedokrwienie aktywnych metabolicznie elementów chrząstki nasadowej kości udowej
2.Nieprawidłowa budowa naczyń krwionośnych otaczających kość udową
3.uraz
4.zaburzenia hormonalne

Czynniki ryzyka

-płeć męska
-szybki wzrost organizmu w okresie dojrzewania
-wiek wczesno-szkolny
-przebyta dysplazja stawu biodrowego
-nadwaga
-leki sterydowe

Objawy choroby Perthesa

-utykanie
-ograniczenie ruchomości po stronie zajętego biodra (ruchu odwodzenia oraz rotacji)
-ból pachwiny, kolana po stronie zajętego biodra  (to samo unerwienie torebek stawowych)
-zaniki mięśni pośladka i uda chorej kończyny
– rzadko ale mogą pojawiać się symptomy miejscowego stanu zapalnego
– skrócenie długości chorej kończyny

Przebieg choroby Perthesa

Perthes jest rzadką chorobą, trwającą ok 3-5 lat. Diagnozuje się na podstawie wyników badania rtg oraz badania klinicznego. Wyróżniamy cztery okresy choroby:

1. Okres wczesny- niedokrwienia , dochodzi do zapalenia błony maziowej co powoduje ograniczenie ruchomości i ból. W tym okresie choroby nie ma widocznych zmian na zdjęciach radiologicznych. Trwa ok 2 miesięcy.

2.Okres zapadnięcia- głowa kości udowej ulega zapadnięciu co jest widoczne  na zdjęciach rtg jako zmniejszenie głowy z zwiększonym  jej wysyceniem. Trwa od 6 miesięcy do nawet roku.

3. Okres fragmentacji- w tym czasie  martwicze części kości są resorbowane. Często w tym stadium pojawia się deformacja głowy kości udowej. Trwa ok 1-2 lat.

4. Okres odbudowy – następuje proces formowania się nowej kości, proces ten trwa od 8 miesięcy do 3 lat.

Powikłania

Bagatelizowanie objawów i dolegliwości choroby oraz późne rozpoczęcie leczenia zawsze prowadzi do poważnych powikłań takich jak:
– duże zniekształcenia stawu biodrowego
– skrócenie długości chorej kończyny
– znaczne ograniczenie zakresu ruchu biodra
– utrwalone przykurcze
– zaburzenia chodu
– stany zapalne chorego biodra

Leczenie choroby Perthesa

Obecnie brakuje jednoznacznego protokołu postępowania leczniczego. Leczenie jest indywidualne i zależy od obrazu klinicznego i radiologicznego oraz wieku dziecka, w którym nastąpił początek choroby. W lżejszych przypadkach stosuje się postępowanie zachowawcze z naciskiem na rehabilitację. W poważniejszych konieczne jest leczenie operacyjne takie jak: osteotomia korekcyjna lub nacięcie mięśni przywodzicieli. (w przypadku ich przykurczu) Obecnie uważa się że nie jest wymagane noszenie aparatów, szyn  jakie były stosowane w poprzednich dziesięcioleciach, jednak są one nadal używane. Celem leczenia w chorobie LCP jest wytworzenie okrągłej głowy, dobrze osadzonej w panewce, z prawidłowym zakresem ruchu w stawie biodrowym za pomocą ćwiczeń oraz innych metod zachowawczych i operacyjnych. Podczas trwania pierwszych 6-12 miesięcy choroby, zaleca się ograniczenie aktywności fizycznej dziecka i całkowite odciążenie podczas chodzenia. (za pomocą kul). Najczęściej jednak lekarze, zalecają całkowity zakaz chodzenia.